Hacettepe Üniversitesi
Mağara Araştırma Topluluğu

HÜMAK

Kazaya Ramak Kalma Raporu

Kilise Düdeni Mağarası
ANTALYA

Ocak 2017

Tarih: 23 Ocak 2017

Yer: Kilise Düdeni Mağarası – Antalya

Olay: Mağara girişindeki ipin çalınması

 

Yapılan Etkinlik Hakkında Bilgi

Hacettepe Üniversitesi Mağara Araştırma Topluluğu (HÜMAK) 20-24 Ocak 2017 tarihleri arasında Tabaklar 1-2 ve Kilise Düdeni Mağaralarını kapsayan bir eğitim faaliyeti düzenlemiştir. Faaliyete Ankara’dan 25 kişi katılmıştır. Ek olarak Antalya’dan 2 AKÜMAK üyesi misafir olarak ekibe dahil olmuştur. Faaliyet kapsamında önce Tabaklar 1-2 mağaralarına girilmiş ve ardından 22 Ocak 2017 tarihinde kamp Kilise Düdeni girişine yakın bölgeye taşınmıştır. Kamp yeri mağara girişine 200 metrelik bir uzaklığa yol kenarına kurulmuştur.

Kilise Düdeni mağarası yaklaşık 100 metre derinliğe sahiptir ve 8 metrelik bir inişle başlamaktadır. Mağara içinde 25 ve 60 metrelik iki farklı iniş daha yer almaktadır.  Mağaraya hattın döşenmesi 22 Ocak Pazartesi günü tamamlanmış ve gece boyu ekipler mağaraya girmeye devam etmiştir. Mağaranın girişinde bulunan 8 metrelik iniş için daha kısa bir ip bulunmamasından dolayı 45 metrelik bir iple döşeme yapılmıştır. İlk istasyon mağara ağzında bulunan kayadan doğal emniyet olarak perlonla alınmıştır. Ardından mağara girişindeki bir başka kayadan doğal emniyet alınarak ikinci istasyon oluşturulmuştur. Bu iki istasyon arasında 1-2 metrelik dikey fark bulunmaktadır. İlk istasyondan emniyet almadan ikincisine geçmek tehlike arz etmektedir.

Olay İle İlgili Bilgi

İlk 3 ekibin mağara giriş çıkışlarının tamamlanmasının ardından 23 Ocak Salı günü 4 kişiden oluşan 4. Ekip saat 11:00 civarında mağaraya giriş yapmıştır. Ekipte yer alan 2 kişinin daha önce dikey mağara deneyimi bulunmamaktadır. Diğer 2 kişi ise yeterli eğitim ve deneyime sahiptir. Toplama amacıyla mağaraya girecek bir sonraki ekibin saat 16:00’da 4. Ekip henüz mağaradayken mağaraya giriş yapması planlanmıştır.

Toplama ekibi mağara girişine geldiğinde ilk istasyon için ipin yerinde olmadığı görülmüştür. Doğal emniyet için kullanılan perlon ise düğümü çözülmemiş şekilde bağlandığı kayada durmaktadır. Ekip lideri,  8 metrelik iniş için hat kurulmaktan vazgeçildiğini ya da herhangi bir nedenle içerideki ekibin bu ipi aldığını düşünmüş ve ekibin serbest iniş ile mağaraya girmeyi denemesine karar vermiştir. Kayadaki sabit perlondan tutunarak emniyet alınmış ve sorun yaşamadan iniş gerçekleştirilmiştir. İki ekip mağara içerisinde karşılaşıp konuştuklarında girişteki 45 metrelik iple ilgili bir sıkıntı olduğu ortaya çıkmıştır. 4. Ekipten bir kişinin serbest tırmanma ile mağaradan çıkması ve kamp yerine gelmesi neticesinde mağara girişindeki ipin ve 2 adet karabinanın çalındığı anlaşılmıştır. Kampta bulunan yedek ip vasıtasıyla mağara girişine yeniden döşeme yapılmış ve ekiplerin mağaradan güvenli bir şekilde çıkması sağlanmıştır.

Olay 4. Ekibin mağara girmesi ile toplama ekibinin mağara girişine gitmesi arasındaki 5 saatlik süre içinde gerçekleşmiştir. Bu süre zarfında, önceki gece mağaraya giren ekipler olması nedeniyle kampta çok fazla uyanık kişi bulunmamaktaydı. Yine aynı süre zarfında ve aynı nedenlerden dolayı mağara girişinde ekipten herhangi bir kişi tedbir amaçlı olarak bekletilmemiştir. Ayrıca mağara girişinin kamp yerine yakın olması sebebiyle böyle bir tedbire ihtiyaç duyulmamıştır. Söz konusu zaman diliminde mağara girişinin olduğu ormanlık araziye giden herhangi bir yabancı dikkati çekmemiştir.

Olay Sonrası Hakkında Bilgi

Olayın fark edilmesinin ardından Jandarmaya haber verildi ancak bölgenin güvenliğinden polis sorumlu olduğu için kamp yerine polis ekibi geldi. Güvenlik güçlerine haber verilmesinin temel gerekçesi ipin ve ipi çalan kişinin bulunmasından ziyade yapılacak soruşturmanın bölge halkı için caydırıcı olmasıydı. Polis ekiplerinin ilk sorusu girişte güvenlik kamerası olup olmadığı şeklindeydi. Ayrıca olay yerinden parmak izi alıp alınamayacağını sorguladılar ancak olay yeri uzmanlarıyla yaptıkları görüşmeler sonucunda bunun mümkün olmayacağına karar verdiler. Olayı dinledikten sonra vardıkları sonuç ise bunu %90 ihtimalle içimizden birilerinin yaptığıydı, çünkü içimizde muhalifler olabilirdi. Bu esnada tüm ekibin ifadesinin alınması gibi bir durum söz konusu oldu ancak buna gerek olmadığı konusunda polis ekipleri ikna edildi. Bu olayın mağara içinde bulunan ekibin hayatını tehlikeye atmış olduğunu ve cana kast durumunun göz önünde bulundurulması gerektiğini anlattık.  Önlem almamız ve dikkat etmemiz gerektiğine dair bolca tavsiye dinledik. Şikâyetçi olmak istiyorsak emniyet müdürlüğüne gitmemiz gerektiği söylendi ve ekipten iki kişi şikâyet dilekçesi için ilçe emniyet müdürlüğüne gidip ifade verdi.

Olaya Dair Çıkarımlar ve Öneriler

1-    Mağara girişinin 8 metre oluşu, serbest iniş ile mağaraya girilebiliyor ve aynı şekilde çıkılabiliyor olması ve kamp yerinde yedek ip/malzeme bulunması sayesinde yaşanan olay herhangi bir ciddi sıkıntıya yol açmamıştır. Ancak aksi durumlarda çok daha büyük sorunların yaşanması söz konusu olabilirdi.

2-    Bu olayın muhtemelen çevredeki çoban veya defineciler tarafından yapıldığı düşünülmektedir. İpi çalan kişiler mağara girişindeki ikinci istasyona kadar olan 1-2 metrelik mesafedeki tehlikeyi de göze alıp buradaki istasyonu da çözmüştür. Mağara girişi yol kenarında ya da tesadüfen yanında geçildiğinde fark edilecek nitelikte değildir. Dolayısıyla o mağarayı bilen ve mağarayla ilgili iyi kötü tecrübesi olan birilerinin bu suçu gerçekleştirmiş olması daha mümkün görünmektedir.

3-    Bu gibi olayların yaşanmaması adına mağara girişinde nöbetçi bırakılması bir tedbir olarak düşünülebilir ancak lojistik açıdan bu her zaman ve her durumda mümkün olmayabilir. Mağara girişinde bekleyecek kişilerin güvenliği ve ihtiyaçlarının karşılanması da ayrıca düşünülmelidir.

4-    Kampın mağara girişine daha yakın bir yere kurulması bir başka tedbir olarak düşünülebilir ancak bu da her zaman mümkün olmayacaktır. Kilise Düdeni mağarası özelinde düşünecek olursak yolun sol tarafında mağara girişine biraz daha yakın olacak şekilde bir düzlüğün olduğu sonradan fark edilmiştir. Yine de mağara girişinin ormanlık alan içinde yer alıyor olmasından dolayı bu kamp yerinin de kesin bir tedbir olacağını söylemek zordur.

5-    Yaşanan olayda olduğu gibi girişteki ipin yukarıdan çekilememesi için iniş yapıldıktan sonra mağara zemininde mümkünse doğal emniyetle ipin sabitlenmesi en akılcı tedbir olarak düşünülmekte ve bundan sonraki etkinlikler için bunun standart bir uygulama haline getirilmesi önerilmektedir.

6-    Kampta yedek ip ve malzeme bırakılmasının önemi bir kez daha tecrübeyle test edilmiş ve onaylanmıştır. Ne olursa olsun bunun aksi bir uygulama düşünülmemelidir.

7-    Yerleşim yerlerine yakın ve bölgeden geçen insan/araba sayısının fazla olduğu yerlerde bu ve benzeri olaylar açısından daha dikkatli olunmalı ve mümkünse fazladan önlem alınmalıdır.

8-    Kamp için gidilen bölgede güvenlikten sorumlu kolluk kuvvetlerinin polis olması durumu mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır. Jandarma ile olan iletişimden biraz daha faklı bir iletişim söz konusu oluyor. Biz olaya jandarma ekiplerinin müdahale edeceğini düşünüyorduk ve beklentimiz bölge halkıyla konuşulup bunun basit bir hırsızlık olmadığının anlatılmasıydı. Mağara içerisindeki ekibin hayatının tehlikeye atıldığının bilinmesi olayın tekrarlanma ihtimalini düşüreceği varsayımıyla hareket etmiştik. Ancak polis ekiplerinin yaklaşımı şehir içinde yaşanan ve genelde failinin araştırılmadığı bir adi suç şeklinde oldu. Bildiğimiz kadarıyla bölgeden hiç kimseyle konuşulmadı.

9-    Bu ve benzeri olaylar hem tedbir amacıyla diğer mağara ekipleriyle paylaşılmalı hem de gidilen bölgede yaşayan insanlara aktarılmalıdır. Muhtemelen ipi ve karabinaları çalan kişi cana kasıt ihtimalini hiç düşünmemişti ve umuyoruzki bunu bilseydi yapmazdı.